بهینه سازی کاربری اراضی با استفاده از برنامه ریزی خطی در حوضه آبخیز دولت آباد کردستان

پایان نامه
چکیده

افزایش جمعیت در حوضه های آبخیز منابع غذایی بیشتری را می طلبد که این باعث فشار بیشتر بر منابع آب و خاک شده است. یکی از پیامدهای ناشی از این فشار، تشدید فرآیند فرسایش خاک می باشد که ضمن کاهش حاصلخیزی خاک، درآمد آبخیزنشینان را نیز تحت تأثیر قرار داده است. بنابراین استفاده صحیح از اراضی بر حسب قابلیت های آن و بهینه سازی کاربری اراضی در حوضه های آبخیز یکی از راهکارهای مناسب حفاظت از خاک می باشد. هدف از انجام این تحقیق تعیین سطح بهینه کاربری های اراضی به منظور کاهش میزان فرسایش خاک و افزایش درآمد ساکنین حوضه آبخیز دولت آباد در استان کردستان می باشد. به منظور انجام این تحقیق، ابتدا نقشه کاربری اراضی منطقه با استفاده از تصاویر ماهواره ای و بازدیدهای صحرایی و مقادیر فرسایش کاربری ها به کمک مدل rusle تعیین شد. سپس سود خالص کاربری ها از تفاضل درآمد ناخالص و هزینه هر کاربری محاسبه شد. پس از مشخص کردن محدودیت ها و توابع هدف، با استفاده از مدل برنامه ریزی خطی سطح بهینه کاربری های اراضی در منطقه مشخص شد. به منظور تجزیه و تحلیل حساسیت و بررسی اثر تغییرات ضرایب بر جواب بهینه مسئله بیشینه سازی سود و کمینه سازی فرسایش، نسبت معینی را در هر بار به منابع و همچنین ضرایب مورد نظر افزوده و یا از آن کاسته و سپس دامنه مجاز تغییرات پارامتر به شرط تأمین شرایط بهینه و عملی بودن راه حل تعیین گردید. نتایج نشان داد که با بهینه سازی کاربری اراضی، سطح اراضی کشاورزی آبی از 334 هکتار به 28/535 هکتار (26/60 درصد افزایش)، سطح اراضی مرتعی از 6/3766 به 35/7453 هکتار (88/97 درصد افزایش) و اراضی دیم از 22/9257 هکتار به 19/5369 هکتار (42 درصد کاهش) و تغییر یافته اند . همچنین بعد از اجرای مدل بهینه سازی میزان فرسایش از 6/153776 تن درسال به 2/150211 تن در سال (32/2 درصد) کاهش می یابد و میزان سوددهی سالانه کل حوضه از 83/74507 میلیون ریال قبل از بهینه سازی به 02/83864 میلیون ریال بعد از بهینه سازی افزایش یافته است و این بیانگر افزایش 113 درصد درآمد حوضه بعد از بهینه سازی کاربری اراضی است. نتایج آنالیز حساسیت نشان داد که کاهش سود، بیشترین حساسیت را نسبت به کاهش بیشترین سطح اراضی آبی، حال آنکه افزایش سود، بیشترین حساسیت خود را نسبت به افزایش کمترین سطح اراضی دیم نمایان ساخته است. همچنین در خصوص حساسیت پذیری تابع هدف کمینه سازی فرسایش می توان نتیجه گرفت که افزایش کمترین سطح اراضی دیم، بیشترین افزایش میزان فرسایش را منجر شده، حال آنکه کاهش کمترین سطح اراضی دیم منجر به بیشترین کاهش میزان فرسایش خاک می گردد.

منابع مشابه

بهینه سازی کاربری اراضی با استفاده از مدل برنامه ریزی خطی دو هدفه در حوزه آبخیز آدینه مسجد شازند

افزایش تولید و سطح رفاه آبخیزنشینان توأم با کاهش فرسایش خاک همیشه در محور برنامه­های مدیریتی حوزه­های آبخیز است. بهینه­سازی کاربری اراضی یک استراتژی کارآمد در این زمینه می­باشد که می­تواند اهداف توسعه پایدار را محقق سازد. در این پژوهش، با استفاده از مدل برنامه­ریزی خطی و سامانه اطلاعات جغرافیایی، بهینه­سازی کاربری اراضی در حوزه آبخیز آدینه مسجد شازند استان مرکزی به کمک نرم­افزار lingo 11.0 انجا...

متن کامل

نقش بهینه سازی کاربری اراضی بر درآمد بهره برداران با استفاده از مدل برنامه ریزی خطی سیمپلکس(مطالعه موردی: حوزه آبخیز چهل گزی سنندج)

مدیریت منابع آب و خاک در حوزه­های آبخیز همراه با افزایش درآمد بهره­برداران از مهمترین اقدامات در زمینه ارائه الگوی صحیح استفاده از اراضی و  بهینه­سازی کاربری اراضی است. در این تحقیق با استفاده از مدل برنامه­ریزی خطی سیمپلکس و سامانه اطلاعات جغرافیایی، نقش بهینه­سازی کاربری اراضی در حوزه آبخیز چهل گزی سنندج در سه گزینه شامل وضعیت موجود، وضعیت اعمال مدیریت و وضعیت استاندارد اراضی بررسی شد. نتایج ...

متن کامل

بهینه سازی کاربری اراضی با استفاده از ترکیب روش های برنامه ریزی آرمانی و تخصیص چند هدفه اراضی

 In recent years, deferent methods for determination of optimal pattern of using water and soil resources have been applied. Due to importance of natural resources, watershed management through land use modification and correct application of land is necessary. However, single objective linear programming is not an efficient method in this matter. In this study, multi objective method of goal p...

متن کامل

بهینه سازی کاربری اراضی درحوزه های آبخیز به منظور کمینه سازی فرسایش خاک با استفاده از برنامه ریزی خطی (مطالعه موردی حوزه آبخیز بریموند، استان کرمانشاه)

عدم وجود مدیریت صحیح استفاده از اراضی در یک حوزه آبخیز، تأثیرات نامناسبی بر منابع موجود در آن دارد. بهینه سازی کاربری اراضی یکی از راه کارهای مناسب برای دست یابی به توسعه پایدار و کاهش هدررفت منابع می باشد. تحقیق حاضر در حوزه آبخیز بریموند به مساحت 9572 هکتار در استان کرمانشاه به منظور تعیین مناسب ترین ترکیب کاربری اراضی شامل باغ، کشت آبی، کشت دیم و مرتع جهت کمینه سازی فرسایش خاک و بیشینه سازی ...

متن کامل

بهینه سازی کاربری اراضی درحوزه‌های آبخیز به منظور کمینه سازی فرسایش خاک با استفاده از برنامه‌ریزی خطی (مطالعه موردی حوزه آبخیز بریموند، استان کرمانشاه)

Improper management of watershed land utilization has many ill effects on the available resources. Land use optimization is one of the proper strategies to achieve sustainable development and to reduce resource dissipation. Focusing on Brimvand watershed in Kermanshah province which comprises an area of 9572 ha, the present study was conducted to find out the most suitable land allocation to di...

متن کامل

نقش بهینه سازی کاربری اراضی بر درآمد بهره برداران با استفاده از مدل برنامه ریزی خطی سیمپلکس(مطالعه موردی: حوزه آبخیز چهل گزی سنندج)

مدیریت منابع آب و خاک در حوزه­های آبخیز همراه با افزایش درآمد بهره­برداران از مهمترین اقدامات در زمینه ارائه الگوی صحیح استفاده از اراضی و  بهینه­سازی کاربری اراضی است. در این تحقیق با استفاده از مدل برنامه­ریزی خطی سیمپلکس و سامانه اطلاعات جغرافیایی، نقش بهینه­سازی کاربری اراضی در حوزه آبخیز چهل گزی سنندج در سه گزینه شامل وضعیت موجود، وضعیت اعمال مدیریت و وضعیت استاندارد اراضی بررسی شد. نتایج ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری - دانشکده منابع طبیعی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023